Biyomekaniğe Genel Bakış

Bu yazıdaki ana başlıklar:

• Biyomekanik

• Biyomekanik nedir?

• Biyomekaniğin tarihçesi

• Biyomekanikte Kullanılan Temel Kavramlar

• Biyomekaniğin Kullanım Alanları

• Kaynakça

  
  

Biyomekanik Nedir?    

Biyomekanik, canlı organizmalardaki hareketi ve bu hareketlerin altında yatan mekanik prensipleri inceleyen bilim dalıdır. Cansız maddelerdeki fiziksel ilkeleri, kas, iskelet ve diğer biyolojik sistemlerin işleyişine uygulayarak, biyomekanik canlıların hareketlerini ve fonksiyonlarını anlamaya çalışır. Biyomekaniğin amacı, biyolojik yapıların işleyişini tanımlamak, yaralanmaları önlemek ve insan performansını artırmaktır[1]. Aslında bizler fark etmesek de hareket ettiğimiz her saniye de biyomekanik burgular ortaya çıkartıyoruz. Bu da bize aslında günlük yaşantımızda fazla kullanmadığımız bir kavramın her saniye yanımızda olduğunu gösteriyor.

Biyomekaniğin Tarihçesi:     

Biyomekanik alanı 15.yy’dan beri gelişme gösterse de aslında tarihçesi M.Ö. ye kadar uzanıyor;       

1. Antik Çağlar: Biyomekanik prensipler, Hipokrat (M.Ö. 460-370) gibi eski Yunan hekimlerinin çalışmalarında görülmektedir. Hipokrat, vücudun hareketi ve organların işlevi hakkında gözlemler yapmıştır.

2. Orta Çağ ve Rönesans: Leonardo da Vinci (1452-1519), insan vücudunun anatomik yapısını ve hareket mekanizmasını inceleyen çizimler yapmıştır. Bu çalışmalar, biyomekanik alandaki ilk sistematik araştırmalar arasında sayılabilir.

3. 17. ve 18. Yüzyıllar: Galileo Galilei (1564-1642), hareket yasalarını ve kuvvetlerin etkilerini inceleyerek mekanik prensipleri canlılara uygulama sürecini başlattı.

4. 19. Yüzyıl: Giovanni Alfonso Borelli (1608-1679), insan vücudunun hareketini inceleyen önemli eserler yazdı ve modern biyomekanik biliminin temelini attı. "De Motu Animalium" adlı eseri, kas iskelet sistemi üzerindeki etkileri incelemektedir.

5. 20. Yüzyıl: Biyomekanik, spor bilimi ve fizik tedavi gibi alanlarda daha fazla önem kazandı. Newton'un hareket yasalarının canlı sistemlere uygulanmasıyla araştırmalar genişlemeye başladı. 1960'lar ve 1970'lerde bilgisayar teknolojileri, biyomekanik analizler için kullanılmaya başlandı.

6. Günümüz: Modern biyomekanik araştırmaları, 3D analiz sistemleri ve giyilebilir teknoloji ile birlikte hızla gelişmektedir. Araştırmalar, spor performansını artırmak, yaralanmaları önlemek ve rehabilitasyon süreçlerini iyileştirmek amacıyla sürdürülmektedir.   [2]                                                                                                              

Biyomekanikte Kullanılan Temel Kavramlar:    

Biyomekanikte temel kavramların yeri çok önemlidir çünkü: Canlı organizmaların hareketlerini anlamak ve onları analiz etmek için temel kavramlara ihtiyaç vardır.Bu temel kavramlar’dan bazıları ise şunlardır:  

• Kuvvet

• Moment

• İvme

• Hareket

• Dönme

• Basınç

• Statik ve Dinamik

• Deformasyon

• Enerji

Biyomekaniğin Kullanım Alanları:    

1.   Spor Bilimleri: Atletlerin performansını artırmak, yaralanmaları önlemek ve teknikleri geliştirmek için biyomekanik analizler yapılır.[3]

2. Rehabilitasyon: Yaralanma sonrası iyileşme sürecinde, doğru hareket   biçimlerini belirlemek ve rehabilitasyon programlarını optimize etmek için biyomekanik kullanılır.[4]

3. Protez ve Ortez Tasarımı: Amputasyon sonrasında bireylerin günlük yaşamlarını kolaylaştırmak için özel protezlerin ve ortezlerin tasarımında biyomekanik prensipler kullanılır.[5]

4. İnsani Performans ve Ergonomi: Çalışma ortamlarının tasarımı ve insan performansının artırılması için biyomekanik prensipler kullanılır.[6]

5. Tıbbi Görünteleme ve Tanı: Biyomekanik, görüntüleme teknikleri ile birleştiğinde, hastalıkların teşhisinde ve tedavi planlarında yardımcı olabilir.[7]

6. Hareket Bilimi ve Gelişim Psikolojisi: Biyomekanik, görüntüleme teknikleri ile birleştiğinde, hastalıkların teşhisinde ve tedavi planlarında yardımcı olabilir.[8]

Kaynakça

1. Hall, S. J. (2014). Biomechanics: A Case-Based Approach. Jones & Bartlett Publishers.

2. Winter, D. A. (2009). Biomechanics and Motor Control of Human Movement. Wiley.

3. Bartlett, R. (2007). "Introduction to Sports Biomechanics: Analysing Human Movement Patterns." Routledge.

4. O'Sullivan, L. W., & Schmitz, R. J. (2016). "Physical Rehabilitation: Assessment and Treatment." Lippincott Williams & Wilkins.

5. Baker, L. E. (2015). "Biomechanics of Prosthetic Devices." In "Prosthetics and Orthotics: Lower Limb and Spine."

6. Karwowski, W., & Soares, M. M. (2012). "Introduction to Human Factors and Ergonomics." CRC Press.

7.  Nigg, B. M., & Herzog, W. (2007). "Biomechanics of the Musculo-skeletal System." Wiley.

8. Ulrich, D. A., & O'Fallon, M. (2002). "The Role of Movement in the Development of Motor Skills." In "Motor Development in Children."